Chorwacja - informacje

CHORWACJA

Oficjalna nazwa: Republika Chorwacka
Ustrój: prezydencki, demokracja parlamentarna
Stolica: Zagrzeb
Język: chorwacki
Waluta: 1 chorwacka kuna (HRK) = 100 lip

W 1918 Chorwacja przyłączyła się do Królestwa Serbów, Chorwatów, Słoweńców, które miało zjednoczyć Słowian południowych.

W 1939 kraj uzyskał autonomię w ramach Jugosławii. W 1941 władzę przejęło prawicowe, faszystowskie ugrupowanie pod przywództwem Ante PaveliÄ?a. Chorwacja wystąpiła z federacji Jugosławii, ogłosila niepodległość.

W 1945 została włączona w skład Jugosławii. Po śmierci Tity, w 1980, w całej Jugosławii zapanował wielki chaos gospodarczy i polityczny. W przeprowadzonych w 1990 pierwszych po wojnie wolnych wyborach zwyciężyła Chorwacka Wspólnota Demokratyczna, partia, która swój program wyborczy oparła na wykorzystaniu chorwackiego nacjonalizmu.

Chorwacja ogłosiła niepodległość 25.VI.1991, w następnym miesiącu inwazja serbska zapoczątkowała wojnę domową. Chorwacja została uznana jako niezależne państwo przez Wspólnotę Europejską w styczniu 1992 i przyjęta w poczet członków ONZ w maju 1992.

Informacje ogólne

Ludność: W Chorwacji mieszka 4 495 904 osób. Gęstość zaludnienia wynosi 79 mieszk./km².
Powierzchnia kraju: Powierzchnia Chorwacji wynosi 56 542 km².
Strefa czasowa: GMT +1.00

Kod telefoniczny

Kod telefoniczny +385

Elektryczność

Elektryczność: 230V / 50 Hz

Ubezpieczenia

Wskazane jest ubezpieczenie na wypadek choroby lub od następstw nieszczęśliwych wypadków (NW) oraz ubezpieczenie komunikacyjne autocasco (AC).

Bezpieczeństwo

Zagrożenie przestępczością nie odbiega od sytuacji w innych państwach środkowej i południowo-zachodniej Europy. Na terenach przygranicznych z Serbią i Czarnogórą oraz przy południowej granicy z Bośnią i Hercegowiną na terenach nie zabudowanych pozostało nadal wiele nie rozbrojonych niewypałów i min. Należy unikać pozostawiania dokumentów oraz rzeczy wartościowych w hotelach i na kempingach oraz dokumentów w kwaterach prywatnych. Chorwacja nie jest stroną międzynarodowej konwencji o odpowiedzialności hoteli za rzeczy wniesione. W sezonie turystycznym kradzieże kieszonkowe zdarzają się zdecydowanie częściej.

Placówki dyplomatyczne

Ambasada Republiki Chorwacji
ul. Ignacego Krasickiego 25, 02-611 Warszawa
tel. (0-22) 844 23 93, 844 39 94
fax (0-22) 844 48 08
e-mail: croemb.warszawa@mvp.hr

Wydział Konsularny
fax (0-22) 844 22 70

Ambasada RP
ul. Krlezin Gvozd 3, 10000 Zagreb
tel. (0-03851) 489-94-44
fax. (0-03851) 483 - 45 - 77
e-mail: ambasada-polska@zg.t-com.hr
www.ambasadapoljska.hr

Wydział Konsularny
tel./fax. (0-03851) 489-94-44
fax. (0-03851) 489-94-20

Wydział Ekonomiczno-Handlowy
ul. Rockefellerova 49
10000 Zagreb
tel/fax: 003851-4683128
e-mail: weh.zagreb@zg.htnet.hr, weh.zagreb@zg.t-com.hr
www.wehzagreb.com.hr

Cło, wizy, paszport

Obywatele polscy mogą wjeżdżać do Chorwacji i przebywać w niej bez wiz do 90 dni. Uprawnienie to nie dotyczy osób, które zamierzają podjąć pracę lub naukę w chorwackich szkołach i na uczelniach bądź planują pobyt stały. Powinny się one ubiegać o specjalne zezwolenie władz chorwackich, będące podstawą do wydania wiz w przedstawicielstwie dyplomatycznym Chorwacji. Przy wjeździe nie ma szczególnych wymogów dotyczących okresu ważności paszportu, jednakże nie może być on krótszy niż dozwolony okres pobytu. Od 1 sierpnia 2004 r. w Chorwacji obowiązują nowe przepisy w sprawie systemu wizowego, które m.in. zezwalają obywatelom UE na przekraczanie granicy chorwackiej także na podstawie dowodów osobistych. Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP przestrzega, że jest to uregulowanie wewnętrzne Republiki Chorwacji i przy przekraczaniu granicy chorwackiej na podstawie dowodu osobistego dochodzi do łamania postanowień prawa polskiego. Turyści legitymujący się tylko dowodem osobistym w Chorwacji mogą spotkać się i z innymi problemami, np. nie mają możliwości powrotu do Polski drogą lotniczą, nie mogą korzystać z bezpłatnej opieki medycznej w nagłych przypadkach, z usług banków czy Western Union. Dlatego też obywatele polscy przy przekraczaniu granicy chorwackiej nadal powinni posługiwać się paszportem. Jeżeli przeciwko cudzoziemcowi jest prowadzone postępowanie karne lub związane z wykroczeniem, właściwe organy mogą tymczasowo zatrzymać jego paszport, wydając pisemne zaświadczenie. Od 1 grudnia 2005 r. w Chorwacji weszły w życie przepisy, które zobowiązują cudzoziemców wjeżdżających na jej terytorium do posiadania środków finansowych niezbędnych do pokrycia kosztów pobytu, przejazdu i wyjazdu w wysokości równowartości minimum 100 EUR na dzień pobytu, a w przypadku osób mających potwierdzone zaproszenie od chorwackiej osoby fizycznej lub prawnej bądź posiadających voucher turystyczny – 50 EUR na dzień. Dokumentami, które mogą potwierdzić posiadanie przez cudzoziemca wspomnianych środków, są: karty kredytowe i bankowe, zaświadczenia o posiadaniu środków płatniczych w banku, czeki podróżne i ewentualnie inne dokumenty potwierdzające posiadanie środków finansowych.

Cudzoziemcy mogą wwozić do Chorwacji bez opłat celnych przedmioty niezbędne na czas podróży bądź wypoczynku turystycznego, a także inne rzeczy nie mające przeznaczenia handlowego. Zwolnione z cła są: rzeczy użytku osobistego, 200 szt. papierosów, 1 l napojów wysokoprocentowych lub 2 l napojów o zawartości alkoholu do 22 proc., 1 kg kawy lub herbaty na osobę. W związku z ptasią grypą na granicy mogą obowiązywać zaostrzone przepisy sanitarne (m.in. zakaz przywozu i wywozu produktów z drobiu). Sprzęt techniczny oraz do użytku zawodowego (kamera, odbiornik TV i radiowy, magnetofon) powinien być zgłoszony przy wjeździe. Łodzie i jachty na własny użytek można wwozić za okazaniem dowodu własności. Obcą walutę można wwozić i wywozić w dowolnej ilości, walutę chorwacką do 2000 HRK. Przy przekraczaniu granicy obowiązkowo należy zgłosić wartościowy sprzęt zawodowy i techniczny. Dla zwierząt konieczne jest zaświadczenie weterynaryjne. Cudzoziemcom zwracany jest podatek VAT za towary zakupione w Chorwacji o wartości powyżej 500 HRK za okazaniem formularza „Czek podatkowy” (Poreški ček) przy wyjeździe z kraju. Nie ma ograniczeń co do ilości wwożonych dewiz.

Meldunek

Cudzoziemcy podlegają obowiązkowi meldunkowemu. Należy go dopełnić w ciągu 24 godzin od przekroczenia granicy. Osoby prawne i fizyczne zajmujące się świadczeniem usług kwaterunkowych obowiązane są w ciągu 12 godzin zgłosić pobyt cudzoziemca właściwym organom.

Komunikacja

Między stolicą, Zagrzebiem, a większymi miastami kursują samoloty. Tańszą opcją są autobusy i pociągi. Pomiędzy chorwackimi wyspami podróżować można licznymi promami lub wynajętą łodzią.

Informacje dla kierowców

Chorwacja honoruje polskie prawo jazdy. Turysta powinien mieć dowód rejestracyjny pojazdu. Zielona karta nie jest wymagana. Autostrady w Chorwacji, których sieć jest rozbudowana, są odpłatne. Od sierpnia 2004 r. obowiązuje nowy kodeks drogowy wnoszący wiele istotnych zmian w stosunku do poprzednich uregulowań, m.in.:

• zakaz prowadzenia pojazdów po spożyciu alkoholu (0,0 promila). Nieprzestrzeganie tego przepisu grozi karą pieniężną (od 70 do 400 EUR), odebraniem prawa jazdy na rok lub dwa, ew. karą pozbawienia wolności do 6 miesięcy;
• obowiązek prowadzenia pojazdów z włączonymi światłami mijania przez cały rok (kara ok. 40 EUR);
• zakaz korzystania podczas jazdy z telefonu komórkowego;
• zaostrzenie kar wobec kierowców parkujących w niedozwolonych miejscach (ten przepis jest rygorystycznie egzekwowany przez chorwacką policję drogową, szczególnie wobec turystów; pojazdy parkujące w niedozwolonych miejscach są najczęściej w krótkim czasie odholowywane na parkingi policyjne, a kierowcy obłożeni wysokimi karami pieniężnymi);
• obowiązek zapinania pasów na wszystkich siedzeniach zajętych przez kierowcę i podróżnych;
• dopuszczalna prędkość na drogach publicznych: na autostradach – do 130 km/godz., na drogach szybkiego ruchu – do 110 km/godz., na pozostałych drogach – do 90 km/godz., na obszarze zabudowanym – do 50 km/godz., dla pojazdu holującego drugi pojazd – do 40 km/godz.

Zdolności płatnicze

Cudzoziemcy mogą realizować płatności kartami kredytowymi American Express, Diners Club, Eurocard (MasterCard i VISA) – inne nie są honorowane – oraz czekami podróżnymi wszystkich znanych banków światowych i agencji turystycznych. Euroczeki oraz czeki bankowe muszą być wymienione w chorwackich bankach na kuny. Zagraniczne waluty można wymieniać na kuny w kantorach, bankach i na poczcie, a także w upoważnionych agencjach turystycznych i hotelach. Wszystkie te miejsca są oznaczone w języku chorwackim (Mjenjačnica). Nie wykorzystane kuny można ponownie wymienić na jedną z walut zagranicznych; warunkiem jest przedłożenie zaświadczenia (Obračun otkupa) o dokonanej wcześniej wymianie tych dewiz na kuny. Banki czynne są w dni robocze w godz. 7.00–19.00, w soboty do godz. 13.00. Banki dyżurne w większych miastach czynne są też w niedziele.

Co zabrać ze sobą?

• Okulary przeciwsłoneczne, filtr ochronny, kapelusz do ochrony przed słońcem

Obiekty z Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO

* 1979 - Stare Miasto w Dubrowniku (wpis rozszerzony w 1994)
* 1979 - Zabytkowe centrum Splitu wraz z pałacem Dioklecjana
* 1979 - Park Narodowy Jeziora Plitwickie (wpis rozszerzony w 2000)
* 1997 - Zespół bazylikalny Eufrazjana na Starym Mieście w Poreč
* 1997 - Zabytkowe miasto Trogir
* 2000 - Katedra św. Jakuba w Szybeniku

Ludzie podczas rozmowy stoją blisko siebie i mówią głośno. Nieznajomi otwarcie się sobie przyglądają. W urzędach, biurach i innych miejscach publicznych stosuje się sformalizowane powitania i pożegnania. Jeśli ktoś zapomni lub z innego powodu nie pozdrowi znajomej osoby, może być oskarżony o brak dobrych manier. Przyjaciele i bliskie sobie osoby witają się pocałunkiem w policzki - zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Pierwsi witają się młodzi ze starszymi i kobiety z mężczyznami.

Języki

95% populacji mówi po chorwacku (języki mniejszości to m.in. serbski, włoski i węgierski).

W języku chorwackim wyróżnić można trzy główne dialekty, które identyfikuje się przez różną wymowę słowa 'co' ('sto', 'kaj' i 'ca'). W latach 1945-1991 oficjalnym językiem był serbsko-chorwacki. Po odzyskaniu przez kraj niepodległości, chorwacki i serbski uznane zostały za dwa odmienne języki.

Religia

Wierzenia praktykowane na terenie Chorwacji odzwierciedlają jej etniczną strukturę. 87% populacji to katolicy, 4% wyznawcy prawosławia, a 1% muzułmanie.

Struktura etniczna

89% populacji stanowią Chorwaci. Ponadto w kraju zamieszkuje około dwudziestu mniejszości, z Serbami (4,5%) na czele. Pozostałe to głównie Bośniacy, Węgrzy i Słoweńcy.

Klimat Chorwacji

Chorwacja połozona jest w strefie klimatu śródziemnomorksiego na wybrzeżu i umiarkowanego w głębi kraju.

Średnia miesięczna temperatura powietrza kształtuje się następująco:
- styczeń 3°C i lipiec 24°C - Rijeka
- styczeń 9°C i lipiec 27°C - Dubrovnik
- styczeń 0°C i lipiec 24°C - w głębi kraju
Do rzadkości należą na wybrzeżu dni z ujemną temperaturą. W Dubrovniku od połowy czerwca do połowy września, słonce świeci przez około 10 godzin dziennie.

Roczna suma opadów atmosferycznych waha się w granicach:
- 700-1300 mm na wybrzeżu, głównie zimą
- 1000-1500 mm w głębi kraju
- 3000 mm - tereny górskie - Biokovo, Velebit

Kuchnia Chorwacka

Kuchnia chorwacka jest ukształtowana przez położenie tego kraju. Adriatyk dostarcza ryb i owoców morza, a śródziemnomorskie słońce ogrzewa sady i winnice, co przekłada się na bardzo dobre wina i słynną chorwacką śliwowicę. Kuchnia chorwacka poddała się w dużym stopniu wpływom państw sąsiednich (Włochy, Turcja, Węgry), dotyczy to szczególnie Dalmacji. Również historia wywarła swoje piętno na kuchni chorwackiej - widać tu wpływy kolonii greckich, czasów panowania imperium rzymskiego i liczne kontakty handlowe ze światem arabskim.

Najbardziej znaną potrawą chorwacką jest indyk z makaronem (purica s mlincima), który pochodzi z głębi kraju z rejonów od Zagrzebia do Vukovaru. Inna znana potrawa rodem z Chorwacji to plaster mięsa zapiekanego w cieście, o swojsko brzmiącej nazwie - burek. Na wybrzeżu Adriatyku od granicy ze Słowenią aż do Dubrownika - podaje się niezliczone ilości owoców morza. Bardzo znana jest puella np. črni rizoto (ryż gotowany z kałamarnicą) oraz danie z wędzonego mięsa i kluski serowe podawane najczęściej na słodko. W Chorwacji, pewnie z powodu wysokich temperatur - pije się stosunkowo dużo piwa, najczęściej ciemnego. Wśród mocniejszych napojów alkoholowych najbardziej znana jest śliwowica oraz bardzo wiele gatunków win, wyrabianych głównie w Dalmacji i na nizinach nad Drawą.