Holandia - informacje

HOLANDIA

Oficjalna nazwa: Królestwo Holandii
Ustrój: monarchia konstytucyjna
Stolica: Amsterdam
Język: holenderski
Waluta: 1 euro (€) = 100 centów

W 1815 utworzono królestwo Belgii i Holandii z którego, po oddzieleniu się Belgii w 1830, powstała Holandia w jej współczesnych granicach. W 1848 przyjęto nowa, liberalną konstytucję wzorowaną na brytyjskiej. W okresie I wojny światowej kraj zdołał zachować neutralność.

W maju 1940 Holandię zajęły wojska hitlerowskich Niemiec, okupując kraj do 1945. Do czasów powojennych Holandia zachowała pozycję trzeciego co do wielkości mocarstwa kolonialnego, panując nad rozległymi obszarami Holenderskich Indii Wschodnich, licznymi archipelagami Indii Zachodnich oraz Gujaną.

Pozostałością dawnego imperium są współcześnie dwa holenderskie terytoria zamorskie posiadające autonomię wewnętrzną: Antyle Holenderskie i Aruba.

Szefem państwa, od 30 IV 1980 jest królowa Wilhelmina Armgard Beatrix. Holandia przystąpiła do Paktu Północnoatlantyckiego (NATO) w 1949, w 1957 zaś do EWG. Wspólnie z Belgią i Luksemburgiem tworzy unię gospodarczą Beneluxu.

Informacje ogólne

Ludność: W Holandii mieszka 16 406 491 osób. Gęstość zaludnienia wynosi 395 mieszk./km².
Powierzchnia kraju: Powierzchnia Holandii wynosi 41 526 km².
Strefa czasowa: GMT +1.00

Kod telefoniczny

Kod telefoniczny +31

Elektryczność

Elektryczność: 230V / 50 Hz

Przepisy prawne

Od 1 stycznia 2005 r. władze Królestwa Niderlandów wprowadziły bezwzględny obowiązek posiada­nia przy sobie dokumentu tożsamości. Obowiązek obejmuje nie tylko osoby pełnoletnie, ale również młodzież od 14. roku życia i dotyczy obywateli niderlandzkich oraz wszystkich cudzoziemców. Brak dokumentu karany jest mandatem w wysokości od 50 do 2250 EUR. W Niderlandach całkowicie zabronione jest posiadanie twardych narkotyków (hard drugs). Za posiadanie 1, 2 porcji grozi kara do 4 lat pozbawienia wolności, a za handel twardymi narkotykami – kara pozbawienia wolności od 8 do 12 lat. Dozwolone jest natomiast posiadanie tzw. miękkich narkotyków (soft drugs), ale tylko do własnego użytku w ilości 1, 2 tabletek. Posiadanie większej ilości miękkich narkotyków karane jest pozbawieniem wolności od 2 lat. Za przewożenie narkotyków lub handlowanie nimi grozi kara pozbawienia wolności od 4 lat.

Bezpieczeństwo

Zagrożenie przestępczością nie jest większe niż w innych państwach europejskich. Często zdarzają się kradzieże kieszonkowe. Szczególną ostrożność należy zachować w środkach komunikacji publicznej, na ulicach oraz w sklepach w Amsterdamie oraz w innych dużych miastach, głównie na dworcach. Niestety, pewna grupa naszych rodaków „oferująca pomoc” w tych miejscach okazuje się zazwyczaj oszustami lub złodziejami.

Placówki dyplomatyczne

Ambasada Holandii mieści się w Warszawie na ul. Chocimskiej 6, tel. 022 849 23 51. Czynna jest codziennie w godzinach 9.00 - 13.00.

Ambasada RP w Hadze
Alexanderstraat 25, 2514 JM Den Haag
tel. (00-31-70) 79-90-100, 79-90-102
tel. dyżurny: 0031 (0) 650 27 11 67
fax. (0-70) 7990 137
strona www: www.polamb.nl
e-mail: ambhaga@polamb.nl
e-mail w sprawach dot. kultury: kultura@polamb.nl

Wydział Konsularny
adres i tel. - j.w.
e-mail: konsul@polamb.nl

Konsulat RP w Amsterdamie
Konsul Honorowy: Willem F. Dutilh
De Ruyterkade 5, 1013 AA Amsterdam
Tel: 0033 20 3053850
Fax: 0031 20 3053852
e-mail: w.f.dutilh@freeler.nl

Konsulat RP w Apeldoorn
Konsul Honorowy: Johannes G. Bax
Sophialaan 46
P.O. Box 4
7300 AA- Apeldoorn
Tel: (055) 527-47-89
Fax: (055) 578-90-53

Cło, wizy, paszport

Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej/ Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Królestwa Niderlandów jest paszport bądź dowód osobisty (starego i nowego wzoru). Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i pozwala na stwierdzenie tożsamości (szczególną uwagę w przypadku starszych, książeczkowych dowodów osobistych należy zwrócić na aktualność zdjęcia). Ograniczenia swobodnego przemieszczania się i pobytu mogą mieć miejsce jedynie z uwagi na zasady polityki bezpieczeństwa i zdrowia publicznego. Dodatkowe informacje w wersji elektronicznej dostępne są na stronie internetowej MSZ: www.msz.gov.pl w dziale Infor­macje konsularne – „Informacje dla obywateli polskich wyjeżdżających do innych krajów UE/EOG”.

Z dniem 30 kwietnia 2006 r. (zgodnie z Dyrektywą Parlamen­tu Europejskiego i Rady nr 2004/38/WE z 29 kwietnia 2004 r.) w przypadku pobytu nie przekraczającego trzech miesięcy obywatele UE uzyskują prawo pobytu w innym państwie członkowskim bez żadnych dodatkowych warunków i formalności poza koniecznością posiadania ważnego dowodu tożsamości lub paszportu. Prawo swobodnego przemieszczania się i pobytu uzyska też członek rodziny obywatela UE nie mający unijnego obywatelstwa, niezależnie od jego przynależności państwowej.

Pobyt powyżej 90 dni. Prawo pobytu na okres przekraczający trzy miesiące uzyskują obywatele UE:

• zatrudnieni lub prowadzący działalność gospodarczą w goszczącym państwie członkowskim;
• mający wystarczające środki utrzymania dla siebie i członków swojej rodziny, aby nie stanowić podczas swego pobytu obciążenia dla systemu pomocy społecznej goszczącego państwa członkowskiego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne;
• przybyli do goszczącego państwa członkowskiego w celu podjęcia nauki, w tym szkolenia zawodowego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne i środki finansowe na swoje utrzymanie.

W przypadku takiego pobytu po 30 kwietnia 2006 r. państwa członkowskie mogą wymagać od obywateli UE jedynie zarejestrowania się w urzędzie właściwym dla miejsca pobytu i uzyskania dowodu zarejestrowania się.

Aby zalegalizować w Niderlandach pobyt dłuższy niż trzy miesiące, należy przedłożyć paszport lub dowód osobisty oraz zezwolenie na pracę; w przypadku osób podejmujących pracę w ramach samozatrudnienia – wyciąg z rejestru handlowego oraz dokumenty dotyczące wyników finansowych firmy; w przypadku studentów – zaświadczenie o przyjęciu na studia. Emeryci lub renciści oraz osoby nieaktywne zawodowo powinny mieć ubezpieczenie zdrowotne oraz wystarczające środki finanso­we na pokrycie kosztów pobytu, tak aby nie musiały korzystać z niderlandzkich świadczeń socjalnych. Szczegółowe informacje są dostępne pod adresem: http://www.wehhaga.nl/pol/informacje_niderlandy.doc.

W związku ze zniesieniem granic wewnętrznych w państwach Unii Europejskiej kontrole celne osób i pojazdów są przeprowadzane na całym terytorium Niderlandów. Policja oraz służby celne kontrolują legalność pobytu cudzoziemców oraz posiadanych przez nich przedmiotów, sprawdzają dokumenty, zawartość bagażu, przeszukują samochody i znajdujące się w nich skrytki. Kontrole są przeprowadzane głównie na parkingach przy autostradach oraz na ulicach miast. Często policja lub zmotoryzowane służby celno-fiskalne kontrolują paliwo w bakach samochodów. Kierowcy mający w baku lub w kanistrach subsydiowane, specjalnie barwione paliwo, przeznaczone wyłącznie dla rolników w państwach Unii Europejskiej, podlegają wysokiej karze pieniężnej.

Meldunek

W przypadku pobytu dłuższego niż 90 dni istnieje obowiązek meldunkowy. Formalności meldunkowych należy dokonywać we właściwym dla miejsca zamierzonego pobytu urzędzie gminy (Gemeente). Niezbędne dokumenty: aktualny paszport lub dowód osobisty, zaświadczenie od pracodawcy, a w przypadku osób podejmujących samodzielną działalność gospodarczą – wyciąg z rejestru izby handlowej oraz dokumenty z informacją o wynikach finansowych firmy. W przypadku niepodejmowania pracy ani działalności gospodarczej wystarcza posiadanie odpowiednich środków finansowych i ubezpieczenia medycznego.

Komunikacja

Nederlands Spoorwegen Koleje Holenderskie tworzą dobrze rozwiniętą i sprawnie działającą sieć. Autobusy dalekobieżne łączą miejscowości, do których nie docierają pociągi.

Informacje dla kierowców

Nie jest wymagane międzynarodowe prawo jazdy; wystarczy prawo jazdy wydane w Polsce. Jednak przy dłuższym pobycie w Niderlandach, po upływie 6 miesięcy od daty wpisu do rejestru mieszkańców, nie można posługiwać się polskim prawem jazdy. Należy wówczas złożyć wniosek we właściwym urzędzie ds. ruchu drogowego (RDW) o wymianę prawa jazdy na niderlandzkie. Korzystanie z dróg publicznych i autostrad jest bezpłatne. Maksymalna prędkość na autostradach wynosi 120 km/godz. Przestrzeganie dozwolonej prędkości jest skrupulatnie kontrolowane przez policję oraz bardzo rozbudowany system kamer i fotoradarów. Przekroczenie dozwolonej prędkości o ponad 50 km/godz. grozi konfiskatą samochodu, odebraniem prawa jazdy i skierowaniem sprawy do sądu. Prawo niderlandzkie zawiera bardzo precyzyjnie określony katalog wykroczeń drogowych i kar za każde z nich. W związku z tym podejmowanie przez kierowcę dyskusji z policją drogową na temat wymiaru mandatu za wykroczenie jest bezcelowe i tylko pogarsza sytuację. Odmowa zapłaty mandatu na miejscu wiąże się ze skierowaniem sprawy na drogę sądową oraz zatrzymaniem pojazdu na parkingu policyjnym do momentu uregulowania wymierzonej kary. Jeżeli zainteresowany nie zastosuje się do decyzji wydanej przez sąd, zasądzona kwota jest zamieniana na karę pozbawienia wolności w relacji 1 dzień pobytu w areszcie za każde nie zapłacone 50 EUR. Podczas kontroli drogowej policja skrupulatnie bada prawo jazdy i dokumenty pojazdu. Jeśli w dokumentach będą jakiekolwiek nieścisłości, przeróbki albo będą nieczytelne czy uszkodzone, dokumenty te i samochód zostają zatrzymane i rozpoczyna się postępowanie wyjaśniające. Kierowca jest z reguły obciążany wszelkimi kosztami wynikającymi z tego postępowania (holowanie, parkowanie itp.). Podobnie rzecz wygląda w przypadku podejrzenia o naruszenie oryginalności wybitych numerów nadwozia lub silnika pojazdu. Kierowcy powinni zwracać szczególną uwagę na pieszych i rowerzystów, którzy odpowiednio na przejściach i ścieżkach rowerowych mają bezwzględne pierwszeństwo. W strefach miejskich ze względu na bardzo duże natężenie ruchu występują trudności z parkowaniem. Należy bezwzględnie przestrzegać ograniczeń w parkowaniu. Parkowanie w miastach jest odpłatne w określonych godzinach (np. 6.00–17.00). W dużych miastach opłaty za parkowanie obowiązują także w godzinach nocnych. Służby kontrolujące opłaty są bardzo operatywne. Nakładają blokadę na koło samochodu, jeśli stwierdzą brak opłaty. Zdejmują ją po zapłaceniu mandatu w gotów­ce. Nie można uzyskać odroczenia terminu płatności mandatu na okres dłuższy niż 24 godziny. Po tym terminie służby porządkowe odholowują pojazd na parking policyjny. Aby go odebrać, należy zapłacić mandat oraz dodatkowo pokryć koszty holowania (ok. 240 EUR w zależności od miejscowych przepisów ustalanych przez gminy) i parkowania (wysokość opłaty zależy od czasu parkowania). Należy pamiętać, że spanie w samochodzie zaparkowanym na ulicy w mieście lub na parkingu przy autostradzie jest niedozwolone.

Zdolności płatnicze

W większości hoteli, restauracji, sklepów i wypożyczalni samochodów rachunki można regulować używając kart kredytowych. Pieniądze można bez żadnego problemu wymieniać w biurach ogólnokrajowej sieci De Grenswisselkantoren (GWK), które zwykle znajdują się na stacjach kolejowych.

Co zabrać ze sobą?

• Rower – jest to niezwykle popularny w Holandii środek transportu

• Ubranie przeciwdeszczowe

Etykieta

Większość norm zachowań obecnych w Holandii odpowiada regułom obowiązującym w całym zachodnim świecie.

Przy powitaniu i pożegnaniu Holendrzy podają sobie ręce, a jeśli są ze sobą bliżej, całują się trzykrotnie nawzajem w policzki.

Mieszkańcy kraju duży nacisk kładą na organizację swojego czasu według ustalonego planu zapisywanego najczęściej w kalendarzu ("pełen program to pełne życie"). Są też bardzo punktualni i spóźnienie nawet o 5 minut uważane jest za niegrzeczne. W rezultacie wszystko powinno być robione w odpowiednim czasie: jest czas na pracę, na sprzątanie domu, na picie kawy i na odwiedzanie przyjaciół.

Sport i czas wolny

Holendrzy lubią spędzać czas na świeżym powietrzu. Popularne jest wędkowanie, pływanie łodziami i campingi. W całym kraju powszechne jest używanie rowerów, zarówno w celach rekreacyjnych, jak i transportowych. Wśród sportów zimowych popularna jest zwłaszcza jazda na łyżwach i curling.

Tradycyjny strój

Tradycyjne holenderskie stroje różnią się w zależności od regionu. Większość składa się z luźnych czarnych spodni i kapeluszy o szerokim rondzie w przypadku mężczyzn oraz czarnych sukni z haftowanym gorsetem i koronkowym czepkiem w przypadku kobiet.

Mentalność

Holendrzy są w większości ludźmi pełnymi rezerwy, którzy nie rozmawiają chętnie z obcymi. W wielu aspektach życia widoczny jest umiar: od średniej wielkości i ceny samochodów, po proste i wygodne ubrania. Dla większości Holendrów, zwłaszcza starszych, najważniejszą wartością jest rodzina i ciepło domowego ogniska.

Klimat Holandii

Holandia położona jest w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego, morskiego.

Średnia miesięczna temperatura powietrza kształtuje się następująco:
- styczeń 1,7°C - wschód
- styczeń 2°C - zachód
- lipiec 17°C - północ
- lipiec 20°C - południe

Roczna suma opadów atmosferycznych waha się od 770 mm w centrum do 850 mm w Limburgii.
Większość opadów notowana jest jesienią i latem.

Kuchnia Holenderska

Kuchnia holenderska nie jest zbyt urozmaicona, jest oparta głównie na dużym zużyciu białka. Podstawowymi produktami wykorzystywanymi w tej kuchni są przede wszystkim: kurczaki, ryby, owoce morza, mięso wołowe oraz duże ilości owoców. W kuchni holenderskiej jest mało wyrafinowania, widać jednak zamiłowanie do łączenia rodzimych potraw z potrawami innych kuchni świata. Dużą popularnością cieszy się kuchnia orientalna (między innymi chińska), ale również i kuchnia włoska, meksykańska czy francuska.

Holendrzy kochają sery, chociaż uznawane są one za mniej wyrafinowane w smaku od np. serów francuskich. Intensywność smaku serów jest uzależniona od stopnia ich dojrzałości i można je podzielić na: jong (delikatny), belegen (intensywny), oud (ostry). Holendrzy wytwarzają niezliczone rodzaje serów a ich nazwy często pochodzą od nazw miast np. Gouda, Edam.
Ze względu na bliskość Morza Północnego w kuchni holenderskiej wykorzystuje się ogromne ilości ryb (śledzi, makreli, węgorzy) i owoców morza a główne dania, które są z nich przyrządzane to: solone śledzie z beczki, rolmopsy, makrele w bułce (broodje makreel) czy też wędzone węgorze (gerookte paling). Ryby i owoce morza podawane są we wszystkich częściach kraju (Roterdam, Amsterdam, Groningen, Utrecht), dzięki czemu kulinarne korzenie Holandii są chyba najbardziej morskie wśród wszystkich krajów Europy.

Do posiłków Holendrzy najchętniej piją piwo. Do najbardziej znanych na pewno trzeba zaliczyć takie rodzaje piwa jak: Heineken, Amstel, Grolsch. Bardzo rozpowszechnionym napojem jest również kawa, której spożywa się ogromne ilości oraz gorąca czekolada i herbata oraz wino, które nie jest w Holandii drogie.

W Holandii spożywa się duże ilości słodyczy, głównym specjałem jest appelgebak (placek z jabłkami i cynamonem) podawany na gorąco oraz speculaas (kruche ciasteczka z cynamonem).

Jenever (jałowcówka)

Jenever (jałowcówka) to narodowy trunek Holenderski - jest to gin o gęstej konsystencji. Wytwarza się go z melasy i przyprawia owocami krzaków jałowca. Holendrzy pijają go przeważnie małymi łyczkami delektując się bogactwem smaku trunku.